Gerard Molleman is manager van de afdeling Gezond Leven bij GGD Gelderland-Zuid, lid van het team van ‘Groen, gezond en in beweging’ en sinds kort ook hoogleraar bij de afdeling Eerstelijnsgeneeskunde van het Radboudumc. Het is zijn doelstelling om de werelden van preventie en zorg dichter bij elkaar te brengen. Zo kunnen bijvoorbeeld huisartsen hun patiënten wijzen op activiteiten in de wijk die de gezondheid bevorderen. 

Een paar dagen voordat Gerard Molleman zijn oratie gaat houden bij de aanvaarding van zijn leerstoel, spreken we hem op zijn werkplek bij GGD Gelderland-Zuid. Zijn leerstoel gaat over preventie en de verbinding tussen zorg en publieke gezondheid. Hij komt meteen tot de kern: “Als je gezondheid wilt bevorderen, dan moet je zorgen voor een gezonde en goede sociale omgeving. Dat weten we allemaal wel, maar in de praktijk is de zorgsector toch nog te veel bezig met zorg en niet met preventie. Huisartsen en specialisten zien eigenlijk vooral mensen die ziek zijn en klachten hebben. Het is logisch dat ze zich daarop richten. Daar is ook een complete infrastructuur voor. Als huisarts kun je bijvoorbeeld iemand verwijzen naar een specialist; dat hele traject is bekend en vertrouwd. Maar die klachten hangen vaak ook samen met  leefstijlproblemen. De steun-structuur daarvoor is veel minder duidelijk. Er zijn wel allerlei gezondheidsinitiatieven in wijken, maar de huisarts is daar meestal niet bij aangesloten.”

Maatwerk

“Samen met de huisartspraktijken in de stad gaan we kijken hoe we die verbinding kunnen verbeteren. Wanneer een huisarts tegen een patiënt met overgewicht zegt ‘U moet eens wat meer gaan wandelen’, dan is het maar de vraag wat daarvan terecht komt. Je kunt ook zeggen: ‘We hebben een wandelgroep in de wijk, op donderdagavond. Sluit daar eens bij aan. We kunnen u laten ophalen. Ik loop zelf ook wel eens mee’. Dat helpt enorm om mensen over de drempel te krijgen.” Het is dus vooral een kwestie van aan elkaar knopen van initiatieven die er al zijn? Gerard: “Ja, precies. In elke wijk gebeurt er al van alles waarbij je kunt aansluiten. Maar de huisarts moet dat wel weten. Dat betekent ook dat je dat per wijk moet bekijken. Het is maatwerk. Zo was er in Hatert bijvoorbeeld een kok die geen werk had en de huisarts heeft hem in contact gebracht met de fysiotherapeut, de gezondheidsmakelaar en het wijkcentrum. Daar kookt hij nu elke woensdagmiddag voor ouderen. Iedereen blij.”

Nog breder trekken

Samen sta je sterker. Daar gelooft Gerard heilig in. “En dat kun je nog breder zien dan zorg en preventie. De gemeente Nijmegen gaat nu ook schuldenproblematiek koppelen aan gezondheidsbeleid. Heel terecht. Ook dat moeten geen gescheiden werelden zijn. Het een grijpt op het ander in. Zo heeft Bindkracht10 nu de opdracht gekregen om samen met huisartsen te gaan kijken welke patiënten je beter aan de hand kunt nemen om in de welzijnshoek een oplossing te vinden. Dat kan van alles zijn. Ontmoetingsgroepjes, lotgenotenbijeenkomsten, schuldhulpverlening…. En ook bij de algemene acties die we al hebben, zoals Stoptober en IkPas, moeten we kijken hoe we partijen kunnen laten aanhaken. De Alliantie Nederland Rookvrij is daar een mooi voorbeeld van. Daar zitten we met veel verschillende partijen samen aan tafel en dat geeft power.” Er valt dus nog veel te doen voor de net benoemde hoogleraar. “Klopt. Maar er is ook al veel bereikt. Jongeren drinken nu minder dan twintig jaar gelden. Ouders zijn strenger geworden. En hetzelfde geldt voor kantines op scholen en in bedrijven. Mensen zijn zich veel bewuster geworden. Het is nu een kwestie van nog beter doorpakken.”

Fotografie: Mika Kraft