Kinderen laten opgroeien in een rookvrije omgeving: dat is de inzet van de beweging Rookvrije Generatie. In Nijmegen hebben onlangs een aantal partijen hun handtekening onder deze ambitie gezet en samen een uitvoeringsplan gemaakt. Ook jij kan bijdragen aan een rookvrije, gezonde stad. ‘Wij zijn groen, gezond en in beweging Nijmegen’ vroeg aan kinderlongarts Peter Merkus wat je zelf kunt doen om te stoppen met roken of hoe je een ander daarbij helpt: “Geef het niet op als een methode niet werkt, maar zoek verder naar wat wel werkt.”

Ernst van rookverslaving

Als kinderlongarts verbonden aan het Amalia kinderziekenhuis van het Radboudumc weet Peter Merkus als geen ander hoe belangrijk het is voor kinderen, met én zonder longaandoening, om rookvrij te kunnen opgroeien. Hij begint zijn verhaal met het benadrukken van de ernst van rookverslaving voor (ongeboren) kinderen. “In sommige bevolkingsgroepen rookt 31 procent van de moeders tijdens de zwangerschap. Dat heeft levenslange gevolgen voor het ongeboren kind en kan veel complicaties, aangeboren afwijkingen, vroeggeboorte en vroege dood veroorzaken.”

Een op de vijf

Op dit moment rookt een op de vijf kinderen in Nederland na de geboorte mee, geeft Peter aan. Daardoor hebben zij meer luchtwegklachten en vaker last van een verkoudheid, die ernstiger verloopt. Ook worden kinderen die meeroken vaker met luchtweginfecties in een ziekenhuis opgenomen. Kinderen met een longziekte hebben daar nog meer last van. Verder heeft meeroken invloed op de algehele weerstand van baby’s en kinderen: “We zien bij deze groep bijvoorbeeld vaker middenoorontstekingen en bloedvergiftiging.”

Derdehands rook

Wat de meeste mensen niet weten, vertelt Peter, is dat ook ‘derdehands rook’ ongezond is. “Veel ouders denken dat door bijvoorbeeld buiten te roken hun kinderen geen gezondheidsschade ondervinden. Maar derdehands rook zit in je kleding, handen, huid, haar en ook in behang, vloerbedekking en zelfs huisstof. Kinderen ontwikkelen daardoor alsnog dezelfde soort klachten als door meeroken. Voor kinderen met astma kan het zelfs direct een prikkel tot benauwdheid zijn.”

Verschillende argumenten

Er zijn verschillende argumenten die voor een individuele roker als ‘rode knop’ om te stoppen kunnen dienen. “De meeste rokers stoppen niet voor hun eigen gezondheid, maar soms wel om een andere reden: voor de gezondheid van hun partner, kinderen of huisdieren. Honden en katten krijgen door meeroken vaker kanker van neus, bloed of longen. Ook zorgen over het milieu kunnen een rol spelen. Peuken die op de grond liggen, brengen cadmium in het grondwater en de filters dragen bij aan de plasticsoep. Verder kan iemand de tabaksindustrie willen boycotten omdat die veel gebruik maakt van kinderarbeid .”

Stoppen is maatwerk

Ook het niet langer verslaafd maar juist weer vrij willen zijn, kan de doorslag geven. “Iedere roker heeft zijn eigen rode knop om nú te stoppen. Het is dus de moeite waard om daarnaar op zoek te gaan.” Daarnaast is het volgens Peter zinvol om te kijken welke methode het beste bij iemand past. De een zoekt steun in een groep, een ander vindt houvast in een app. “Geef het niet op als die ene methode niet werkt, maar zoek verder naar wat wel werkt. Stoppen met roken is maatwerk.”